ทางเดินปัสสาวะ ปัญหาสุขภาพชายที่ไม่ควรมองข้าม

ระบบทางเดินปัสสาวะ เป็นส่วนสำคัญของร่างกายที่มีหน้าที่ในการขับของเสียออกจากเลือดในรูปของปัสสาวะ แม้จะดูเป็นเรื่องปกติในชีวิตประจำวัน แต่เมื่อไหร่ที่ระบบนี้เริ่มมีปัญหา ก็อาจส่งผลกระทบอย่างใหญ่หลวงต่อคุณภาพชีวิตของผู้ชายได้เลยทีเดียว การทำความเข้าใจและใส่ใจสัญญาณเตือนต่างๆ จึงเป็นสิ่งที่ไม่ควรมองข้าม

ระบบทางเดินปัสสาวะประกอบด้วยอะไรบ้าง?

ระบบทางเดินปัสสาวะของผู้ชายประกอบด้วย

• ไต (Kidneys) ทำหน้าที่กรองของเสียและน้ำส่วนเกินออกจากเลือดเพื่อผลิตปัสสาวะ

• ท่อไต (Ureters): ท่อเล็กๆ ที่นำปัสสาวะจากไตลงสู่กระเพาะปัสสาวะ

• กระเพาะปัสสาวะ (Bladder) ถุงเก็บปัสสาวะก่อนที่จะถูกขับออกจากร่างกาย

• ท่อปัสสาวะ (Urethra) ท่อที่นำปัสสาวะจากกระเพาะปัสสาวะออกนอกร่างกาย และยังเป็นทางผ่านของน้ำอสุจิในเพศชายด้วย

ปัญหาสุขภาพทางเดินปัสสาวะที่พบบ่อยในผู้ชาย

ผู้ชายมีความเสี่ยงต่อปัญหาทางเดินปัสสาวะหลายอย่าง ซึ่งบางปัญหาก็มีความจำเพาะในเพศชายเป็นพิเศษ

1. การติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ (Urinary Tract Infection - UTI) แม้จะพบบ่อยในผู้หญิงมากกว่า แต่ผู้ชายก็สามารถติดเชื้อได้ โดยเฉพาะเมื่อมีปัญหาเกี่ยวกับต่อมลูกหมากโต หรือมีนิ่วในทางเดินปัสสาวะ อาการ ปัสสาวะแสบขัด ปัสสาวะบ่อย กะปริบกะปรอย ปวดท้องน้อย มีไข้ หรือปัสสาวะขุ่นมีกลิ่นผิดปกติ

2. นิ่วในระบบทางเดินปัสสาวะ (Urinary Stones) ก้อนแข็งที่ก่อตัวขึ้นจากแร่ธาตุและเกลือในปัสสาวะ อาจเกิดได้ทั้งในไต ท่อไต กระเพาะปัสสาวะ หรือท่อปัสสาวะ อาการ ปวดบั้นเอวอย่างรุนแรง ปวดท้องน้อย ปวดอัณฑะ ปัสสาวะเป็นเลือด คลื่นไส้ อาเจียน และปัสสาวะติดขัดหากนิ่วไปอุดกั้นทางเดินปัสสาวะ

3. ปัญหาเกี่ยวกับต่อมลูกหมาก เป็นปัญหาที่พบบ่อยในผู้ชายวัยกลางคนและผู้สูงอายุ เนื่องจากต่อมลูกหมากจะใหญ่ขึ้นตามธรรมชาติเมื่ออายุมากขึ้น และไปเบียดท่อปัสสาวะที่พาดผ่านกลางต่อม

   • ต่อมลูกหมากโต (Benign Prostatic Hyperplasia - BPH): ทำให้มีอาการปัสสาวะลำบาก ปัสสาวะไม่พุ่ง ปัสสาวะบ่อยโดยเฉพาะกลางคืน รู้สึกปัสสาวะไม่สุด

   • ต่อมลูกหมากอักเสบ (Prostatitis): ทำให้เกิดอาการปวดบริเวณอุ้งเชิงกราน อัณฑะ ปวดเมื่อปัสสาวะหรือหลั่งอสุจิ

   • มะเร็งต่อมลูกหมาก (Prostate Cancer): ในระยะเริ่มต้นมักไม่มีอาการ แต่เมื่อโรคดำเนินไปอาจมีอาการคล้ายต่อมลูกหมากโต หรือมีเลือดปนในปัสสาวะ

4. กระเพาะปัสสาวะบีบตัวไวเกิน (Overactive Bladder - OAB) ภาวะที่กระเพาะปัสสาวะบีบตัวโดยไม่สามารถควบคุมได้ ทำให้รู้สึกปวดปัสสาวะอย่างกะทันหันและรุนแรง จนอาจกลั้นปัสสาวะไม่อยู่ อาการ ปวดปัสสาวะเฉียบพลันและรุนแรง ปัสสาวะบ่อยทั้งกลางวันและกลางคืน กลั้นปัสสาวะไม่อยู่ (ปัสสาวะเล็ด)

5. หย่อนสมรรถภาพทางเพศ (Erectile Dysfunction - ED) แม้จะดูไม่เกี่ยวโดยตรงกับระบบทางเดินปัสสาวะ แต่ปัญหาทางเดินปัสสาวะบางอย่าง เช่น ต่อมลูกหมากโต หรือโรคที่ส่งผลต่อหลอดเลือดและระบบประสาท (ซึ่งมักเป็นสาเหตุของ ED) ก็อาจเชื่อมโยงกันได้

สัญญาณเตือนที่ผู้ชายไม่ควรมองข้าม

หากคุณมีอาการเหล่านี้ ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัย:

• ปัสสาวะแสบขัด หรือเจ็บปวดขณะปัสสาวะ

• ปัสสาวะบ่อยผิดปกติ โดยเฉพาะตอนกลางคืน

• ปัสสาวะไม่พุ่งแรง หรือต้องเบ่งปัสสาวะ

• รู้สึกปัสสาวะไม่สุด หรือมีปัสสาวะหยดหลังเสร็จ

• มีเลือดปนในปัสสาวะ (แม้จะเป็นเพียงเล็กน้อย)

• ปัสสาวะขุ่น มีกลิ่นผิดปกติ หรือมีหนอง

• ปวดท้องน้อย ปวดบั้นเอว หรือปวดบริเวณอัณฑะ

• มีไข้ หนาวสั่น ร่วมกับอาการทางปัสสาวะ

การดูแลและป้องกันปัญหาสุขภาพทางเดินปัสสาวะ

การดูแลสุขภาพของระบบทางเดินปัสสาวะไม่ใช่เรื่องยาก สามารถทำได้โดย:

• ดื่มน้ำให้เพียงพอ ช่วยให้ไตขับของเสียได้ดี และช่วยป้องกันการก่อตัวของนิ่ว

• ไม่กลั้นปัสสาวะ ควรปัสสาวะเมื่อรู้สึกปวด เพื่อไม่ให้กระเพาะปัสสาวะต้องทำงานหนักเกินไป

• รักษาสุขอนามัยที่ดี ทำความสะอาดบริเวณอวัยวะเพศอย่างสม่ำเสมอ

• รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ เน้นผัก ผลไม้ ลดอาหารแปรรูปและโซเดียม

• ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ ช่วยให้ระบบไหลเวียนโลหิตดีขึ้น และควบคุมน้ำหนัก

• จัดการความเครียด ความเครียดส่งผลต่อระบบต่างๆ ของร่างกาย

• งดสูบบุหรี่และลดแอลกอฮอล์ สารพิษเหล่านี้ส่งผลเสียต่อหลอดเลือดและอวัยวะต่างๆ

• ตรวจสุขภาพประจำปี โดยเฉพาะผู้ชายอายุ 40-50 ปีขึ้นไป ควรปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับการตรวจคัดกรองต่อมลูกหมาก

ปัญหาเกี่ยวกับระบบทางเดินปัสสาวะอาจเป็นเรื่องน่าอึดอัดใจ แต่การปล่อยทิ้งไว้อาจนำไปสู่ปัญหาสุขภาพที่รุนแรงกว่า การใส่ใจสัญญาณเตือนและปรึกษาแพทย์ตั้งแต่เนิ่นๆ จะช่วยให้คุณได้รับการวินิจฉัยและการรักษาที่เหมาะสม เพื่อให้กลับมาใช้ชีวิตได้อย่างปกติสุข

หากคุณกำลังเผชิญกับ ปัญหาสุขภาพทางเดินปัสสาวะ หรือต้องการปรึกษาเกี่ยวกับการดูแลสุขภาพเพศชาย Asy Clinic ( asyclinic ) มีทีมแพทย์ผู้เชี่ยวชาญพร้อมให้คำแนะนำและดูแลคุณอย่างใกล้ชิด เพื่อสุขภาพที่ดีของคุณในระยะยาว

Q&A เรื่องทางเดินปัสสาวะ

Q1❓การดื่มน้ำน้อย ทำให้เกิดปัญหาทางเดินปัสสาวะจริงหรือ? 

A✅ จริงครับ การดื่มน้ำน้อยทำให้ปัสสาวะมีความเข้มข้นสูงขึ้น ซึ่งเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดนิ่วในไต และอาจทำให้เชื้อโรคสะสมอยู่ในกระเพาะปัสสาวะได้ง่ายขึ้นครับ

Q2❓ผู้ชายมีโอกาสเป็นกระเพาะปัสสาวะอักเสบได้บ่อยแค่ไหน? 

A✅ ผู้ชายมีโอกาสเป็นกระเพาะปัสสาวะอักเสบน้อยกว่าผู้หญิงมาก เนื่องจากท่อปัสสาวะยาวกว่าและมีของเหลวจากต่อมลูกหมากช่วยฆ่าเชื้อ แต่หากผู้ชายมีอาการกระเพาะปัสสาวะอักเสบ ควรได้รับการตรวจอย่างละเอียดเพื่อหาสาเหตุที่ซ่อนอยู่ เช่น ต่อมลูกหมากโต หรือความผิดปกติอื่นๆ ครับ

Q3❓ ทำไมบางครั้งปัสสาวะมีฟองมากผิดปกติ? 

A✅ ปัสสาวะมีฟองมากอาจเกิดได้จากหลายสาเหตุ เช่น การดื่มน้ำน้อย ปัสสาวะเร็วและแรง หรือมีโปรตีนรั่วในปัสสาวะ หากมีฟองมากผิดปกติเป็นประจำร่วมกับอาการอื่นๆ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยครับ

Q4❓การออกกำลังกายช่วยลดความเสี่ยงปัญหาต่อมลูกหมากได้ไหม? 

A✅ การออกกำลังกายสม่ำเสมอช่วยให้สุขภาพโดยรวมดีขึ้น ควบคุมน้ำหนัก และลดความเสี่ยงของโรคเรื้อรังต่างๆ ซึ่ง Indirectly ช่วยลดความเสี่ยงของปัญหาต่อมลูกหมากและมะเร็งต่อมลูกหมากได้ครับ

Q5❓สัญญาณเตือนของปัญหาต่อมลูกหมากที่ผู้ชายควรรู้มีอะไรบ้าง? 

A✅ สัญญาณเตือนที่พบบ่อยคือ การเปลี่ยนแปลงในการปัสสาวะ เช่น ปัสสาวะบ่อยขึ้น โดยเฉพาะตอนกลางคืน ปัสสาวะไม่พุ่งแรง ต้องเบ่งปัสสาวะ รู้สึกปัสสาวะไม่สุด หรือมีอาการปวดแสบขัดขณะปัสสาวะ หากคุณมีอาการเหล่านี้ ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยครับ

หากมีข้อสงสัยเพิ่มเติมเกี่ยวกับระบบทางเดินปัสสาวะ หรือปัญหาสุขภาพชายอื่นๆ สามารถติดต่อ Asy men’s health ได้เสมอ เราพร้อมดูแลสุขภาพของคุณ